Hoe speel je als zorgondernemer in op alle veranderingen? Noodgedwongen veranderen verzorgingshuizen in verpleeghuizen. En de zorg aan bewoners in een verpleeghuis wordt voortaan vastgelegd in een zorgcontract. Blijft er nog voldoende tijd over voor de cliënten?

Triodos Bank is al jarenlang betrokken bij de financiering van ouderenzorgorganisaties. Vaak wordt de lening gebruikt voor een duurzame renovatie of nieuwbouw. Dat heeft een extra voordeel, legt Nelleke van Olst uit, relatiemanager zorg en welzijn bij Triodos Bank. “Door duurzaam te verbouwen wordt het pand energiezuiniger én de CO2-uitstoot lager.”

Maar hoe kijk je als bank naar de factor menswaardigheid? Van Olst geeft aan veel vernieuwende zorgondernemers te kennen die de zorg menswaardig maken. “Innovatief ondernemen heeft niets met geld te maken. Het gaat erom of ondernemers voor levenskwaliteit gaan.”

“Zorg is vaak heel zorggericht”, legt Van Olst uit. Maar het gaat ook om het welzijn van mensen, hun waardigheid. Contactmomenten met de bewoners; even een praatje maken en je hoofd om de deur steken om te vragen hoe het gaat.” Ze ziet dit in de verschillende soorten ouderenzorgorganisaties die Triodos Bank financiert. “Wanneer je menswaardige zorg waar wilt maken, is kleinschaligheid belangrijk. En dit is mogelijk in zowel grotere reguliere zorgorganisaties, als in de kleinere particuliere huizen. Als je maar kleine woongroepen creëert”, zegt Van Olst. “Wij willen graag dat mensen die 24-uurszorg nodig hebben, hun leven ‘uitleven’ zoals ze geleefd hebben. Met respect en met warmte. Ze moeten niet gehospitaliseerd worden, maar op een plek wonen waar ze zelf nog dingen kunnen doen.”

BENT U EEN ZORGONDERNEMER?
OVER ZAKELIJKE FINANCIERING
Triodos Bank gelooft in een zorg- en welzijnsector waarin levenskwaliteit en menselijke waardigheid centraal staan. Daar dragen wij graag aan bij. Deelt u als ondernemer deze visie? En bent u op zoek naar financiering? Lees hier alles over financiering in de zorg- en welzijnssector.

Maar hoe richt je een zorgorganisatie in? Hoe zien ondernemers die Triodos Bank financiert menswaardige zorg? Bekijk hieronder drie praktijkvoorbeelden van verschillende soorten ouderenzorg.

Horizon: kleinschalig en persoonlijk

Horizon is een zorgcentrum in Broek op Langedijk. Ze hebben veertig plaatsen voor ouderen met dementie die een verpleeghuisindicatie hebben. Ondernemer Henk Westerink vindt de term ‘zorgcentrum’ echter een betere benaming dan verpleeghuis. “Daar willen we niet de focus op leggen. We bieden de bewoners een totaalpakket aan. De kern van het werk is met mensen bezig zijn.”

Het zorgcentrum valt onder de reguliere ouderenzorg. Dat wil zeggen dat er mensen met een Wlz-indicatie (Wet op langdurige zorg, zie kader) terecht kunnen. De bezuinigingen op deze zorg raakten ook Horizon. Hoe hebben ze daar toch kunnen waarborgen dat menswaardige zorg centraal staat?
“De sfeer is bij ons heel belangrijk”, geeft Westerink aan. “De stijl, cultuur, de manier van omgang. We zorgen ervoor dat bewoners zoveel mogelijk dagritme hebben. Dat zit in kleine dingen. Gezamenlijk de krant lezen bijvoorbeeld. Horizon is erg kleinschalig. We hebben kleine groepen. De begeleider van de groep is de verzorger, activiteitenbegeleider en huishoudelijke hulp in een.”

Innovatief hoef je daarvoor niet te zijn, geeft de ondernemer toe. “Je moet alleen een beetje slim zijn.” Alle veranderingen in de ouderenzorg hadden ook voor Horizon gevolgen. Alleen voor de zwaardere zorg was nog ruimte en dat betekende hoger opgeleid personeel. Met familie werd per bewoner een strak zorgplan samengesteld. Westerink: “Hierin staat ook welke zorg we van de familie verwachten.”

“Het voordeel voor ons is dat we een kleine organisatie zijn. We hebben geen communicatiemedewerker die een mooie website maakt, maar is dat nu echt belangrijk? We hebben een maatschappelijke opdracht om voor de ouderen te zorgen en dat doen we zo goed mogelijk.”

WVO Zorg: Groot en aandachtrijk

Triodos Bank financiert de nieuwbouw van verpleeghuis Willibrord. Een gerenoveerd pand, midden in het centrum van Middelburg. De instelling valt onder reguliere ouderenzorg. WVO Zorg is de overkoepelende organisatie die 13 instellingen op Walcheren heeft. In Willibrord zelf zijn 23 plaatsen voor psychogeriatrische zorg. Daarnaast zijn er 39 appartementen voor mensen met lichamelijke (somatische) klachten.

Hoe zorg je voor menswaardigheid in een grote instelling als WVO?

“In de eerste plaats kan een groter huis ook kleiner opgezet worden”, geeft zorgondernemer Jan de Graaf aan. “Door bijvoorbeeld verschillende huiskamers te creëren. Iedere kleinere afdeling heeft vast personeel. En er wordt iedere avond gekookt in deze huiskamers. Daarnaast is er veel aandacht de participatie van de bewoners. Als je ouder wordt, betekent het leven vaak veel inleveren. Het is leuk als je ook weer wat terug kunt halen. Mensen verbindingen aan laten gaan.”

Naast de aandachtrijke zorg, speelt het gebouw zelf een grote rol in de menswaardigheid van de instelling. De inzet van innovatieve technieken, architectuur en de inrichting veraangenamen het wonen van de bewoners en het werk van de medewerkers. Bewoners, familie en medewerkers werden nauw bij de nieuwbouw betrokken en er werd serieus geluisterd naar hun op- en aanmerkingen. Zo hebben alle individuele appartementen grote verdiepingshoge ramen waardoor daglicht ver de ruimte in kan stromen en de bewoners uitzicht hebben op de stadsomgeving. In het huis wordt huiselijkheid verkregen door met gewone plafonds, echte houten kozijnen en deuren, en zelfs massief eikenhouten vloeren een woonomgeving te creëren die zoveel mogelijk refereert aan het vertrouwde eigen huis.

Aafke Zwart, relatiemanager zorg en welzijn bij Triodos Bank: “Met het oog op de krimpende zorgbudgetten, moest dit natuurlijk op een financieel verantwoorde en duurzame manier. Het is mooi om te zien dat dit kan. Want door de lagere energiekosten blijft er geld over voor meer ‘handen aan het bed’. Door de aangename woon- en werkomgeving heeft de zorgorganisatie ook meer tevreden bewoners en medewerkers.”

OUDERENZORG IN NEDERLAND
HOE ZIT HET PRECIES?
Per 1 januari 2015 kunnen mensen die 24 uur per dag zorg nodig hebben, aanspraak maken op de Wet langdurige zorg (Wlz). Bijvoorbeeld ouderen met vergevorderde dementie of mensen met een ernstige verstandelijke, lichamelijke of zintuiglijke beperking. Met een Wlz-indicatie hebben mensen recht op passende zorg met verblijf in een instelling of thuis. Lees meer op de website van de Rijksoverheid

Van Hollant – Craenenbroeck: Samen oud worden

Van Hollant Craenenbroeck is een particuliere zorgvilla met 29 zorgappartementen in Heiloo. Er wordt 24-uurszorg geboden en de villa biedt onder andere een veilig thuis voor bewoners met geheugenproblemen. Tom en Judith Veldt kiezen bewust voor kleinschaligheid. Zo is er meer persoonlijke aandacht voor bewoners. Goede zorg is belangrijk, maar goed leven staat centraal. De zorgfaciliteiten en hulpmiddelen staan dus zoveel mogelijk uit het zicht.

Het zelf bepalen hoe je laatste levensfase eruit ziet, is voor deze ondernemers van groot belang. Het was de drive van de ondernemers om de zorgvilla te bouwen. “Onze bewoners hebben een ondernemend leven gehad, ze zijn gewend om zelf aan de knoppen te draaien. Dat hoeft niet te veranderen op het moment dat je een zorgvraag hebt.”

Zelfregie is het sleutelbegrip bij Van Hollant. “Bewoners zijn misschien afhankelijk van zorg, maar ze bepalen verder zelf hoe hun dagen eruit zien”, licht Judith toe. Dat gaat over dagelijkse beslissingen, zoals hoe laat je opstaat en wat je eet. Maar ook over wanneer je bezoek ontvangt en met wie je samenleeft. In de zorgvilla kunnen echtparen samen oud worden. Tom: “Wij hebben geen verschillende afdelingen waar andere zorg aangeboden wordt. Zorg- en dienstverlening worden om de bewoners heen georganiseerd.”

Die zorg organiseren ze op de werkvloer. Het is geen gelaagde organisatie, de taken naast de primaire zorgtaken worden door het zorgpersoneel zelf opgepakt. Hierdoor krijgen werknemers andere verantwoordelijkheden, maar ook de ruimte om keuzes te maken en samen beslissingen te nemen. Dit wij-gevoel lijkt nu over te slaan op de bewoners. Ze dragen een steentje bij aan de inrichting, zoeken elkaar op in het ziekenhuis of zetten hun expertise in bij het aanleggen van de tuin.

Triodos Bank financiert naast Van Hollant Craenenbroeck, WVO Zorg en Horizon ook andere duurzame zorgondernemers. Wilt u weten welke ondernemers dat zijn? Kijk dan op www.triodos.nl/mijngeldgaatgoed