Het begon allemaal in de jaren negentig met een Yurt, een vilten nomadentent in het Textielmuseum in Tilburg. “Ik werd overdonderd door de toepassing van het materiaal. Het is het oudste textiel ter wereld. Het biedt bescherming én wol heeft vele volken met elkaar verbonden”, vertelt Claudy Jongstra.

Het vormde voor haar de aanleiding om ontslag te nemen bij de ontwerpstudio waar ze destijds werkte en stoffen te gaan ontwerpen. In haar handen kreeg het vilt allerlei kleuren en texturen. Het werd heel ruw en dik, én dun en fijn, bijna als zijde. Haar stoffen werden al snel opgepikt door beroemde couturiers en kostuumontwikkelaars.
 

CV
CLAUDY JONGSTRA
Claudy Jongstra maakt kunst met wol en vilt. Ze is bekend van haar kleurrijke wandinstallaties die volledig met natuurlijke producten tot stand komen. Het vilt wordt gemaakt van de vachten van het Drentse heideschaap van Natuurorganisatie Fryske Gea. www.claudyjongstra.com

Licht

Maar ze ging ook zelf objecten maken: met haar organische wandsculpturen van vilt en wol bereikt ze nu een internationaal publiek. Jongstra’s werk hangt in het in mei geopende museum SFMOMA in San Francisco en ze werkt nu aan een wandbespanning voor de Amerikaanse ambassade in Wassenaar. De installaties werken op een heel directe manier, het materiaal communiceert zijn herkomst.

“Ook zonder enige voorkennis zie je dat deze materialen en kleuren handgemaakt zijn. Met die oude ambachten, en historische kleuren zoals indigo, wil ik vragen oproepen over hoe we in deze tijd met de aarde omgaan.” Voor Jongstra heeft Indigo ook een symbolische betekenis. “Indigo krijgt zijn blauwe kleur pas nadat er licht op valt. Ik denk dat wij ook dingen in een ander licht moeten bekijken om tot iets nieuws te komen.”

Pionieren

Met haar project Farm of the World (FOTW), mede opgericht door Claudia Busson en Gitta Luiten, wil Jongstra de kansen en de schoonheid van het platteland zichtbaar maken. En de kansen van het land beginnen bij de mensen die daar wonen. Triodos Cultuurfonds financierde de Kreake, een leegstaande boerderij met land in het Friese dorp Húns. Jongstra en het team van FOTW willen hier hun kennis overdragen op jonge mensen die bijvoorbeeld hun school niet afmaakten of om andere redenen niet aan het werk kunnen.
 

“Het is een ander soort kennis, die verdampt als je het niet al werkende aan elkaar overdraagt”, zegt Jongstra. Samen met kunstenaars, (landschaps-) architecten, ontwerpers en koks zullen de jongeren grondstoffen van het landschap gebruiken om te laten zien wat er mogelijk is. Ze houden weidediners en maken sculpturen van klei en bloemen.

“We zijn een klein initiatief, en de kennis die ons werk oplevert is heel specifiek. Maar met de ideeën over hoe we kunnen leren van de natuur overstijgen we het lokale. Het gaat niet alleen om Friese klei of lokale gewassen. Maar om hoe je met aandacht en gevoel voor esthetiek de natuur tot haar recht kan laten komen.”

Farm of the World verbindt kunst aan landbouw in een sociale context. “Ik wil iets betekenen voor de jongeren in de omgeving. We hebben nu een programma opgesteld waarin zij gewassen verbouwen, kleuren destilleren, en producten ontwikkelen met net afgestuurde studenten van over de hele wereld en uit allerlei studierichtingen. Ik hoop dat zij van elkaar leren en de schoonheid in de natuur en in zichzelf ontdekken.”

Tekst: Daphne Rieken
Beeld: Pieter van den Boogert