Wie bedrijventerrein IJsseloord 1 in Arnhem oploopt, wordt verwelkomd door een herkenbare geur: koffie. Dat is niet verwonderlijk. Koffieleverancier Peeze vestigde zich in de jaren 90 op het bedrijventerrein. De koffiebranderij draait sindsdien op volle toeren.

Maar er gebeurt meer dan alleen koffie branden achter de deuren van het pand. Peeze zet vol in op duurzaamheid, in alle facetten van zijn bedrijfsvoering.

Circulaire economie

Circulaire economie speelt daar een sleutelrol in. Volgens Timmo Terpstra, algemeen directeur van Peeze, is de transitie naar een circulaire economie een van de belangrijkste uitdagingen van deze tijd. “Ons huidige lineaire en consumptiegerichte model is simpelweg niet langer houdbaar”, vertelt hij. “We vervuilen onze oceanen, maar eten er ook uit. Dat gaat gruwelijk mislopen.”

Toch mist Terpstra een gevoel van urgentie in het bedrijfsleven. In technisch opzicht is een circulaire economie namelijk al mogelijk, stelt hij, maar de focus ligt nog steeds op winst op de korte termijn. Daarnaast schort het aan kennis op het gebied van circulariteit, aldus Terpstra: “Pas als je de circulaire economie écht snapt, kan je impact maken.”

“Het begrip ‘circulaire economie’ wordt tegenwoordig te pas en te onpas gebruikt, maar ik zie weinig initiatieven die écht circulair zijn”, vervolgt hij. “Het gaat nog steeds om een lineair model, maar dan met een circulair sausje. Dat is doodzonde. Voor het milieu, maar ook voor jezelf: consumenten prikken daar zo doorheen.”

Focus aanbrengen

Aan de slag met een échte circulaire economie dus. Maar waar begin je? “Er is nog zoveel te doen op het gebied van circulariteit, je moet wel focus aanbrengen”, vertelt Terpstra.

Peeze selecteerde zes focusgebieden: lokale upcycling van koffiedrab, composteerbare koffieverpakkingen, omdozen van gerecycled FSC-papier, recyclebare koffiemachines, de inzameling en recycling van koffiebekers en zelfs een volledig circulair gebouwd koffiemeubel.

Een aardige waslijst, maar wel behapbaar, stelt Terpstra. Peeze neemt namelijk verschillende rollen in per focuspunt. Op het gebied van koffiedrab beperkt de koffieleverancier zich bijvoorbeeld tot een adviserende rol, terwijl het zich op het gebied van koffiemachines juist als challenger van de markt profileert.

“We zijn een mkb-bedrijf, dus we gaan de wereld op veel vlakken niet zelf veranderen”, legt hij uit. “We kunnen partijen binnen en buiten onze keten echter wel uitdagen en inspireren om met de circulaire economie aan de slag te gaan. Die rol willen we pakken.”

Composteerbare verpakkingen

Op het gebied van koffiemachines doet Peeze dat bijvoorbeeld door een afzetmarkt voor circulaire koffiemachines te creëren. “Circulaire machines staan haaks op het huidige, lineaire verdienmodel in die business”, legt Terpstra uit. “Daarom bouwen we met een aantal partijen een orderportefeuille op voor enkele duizenden circulaire exemplaren. Zo wordt het interessant voor fabrikanten om ermee aan de slag te gaan.”

Op andere vlakken gaat Peeze wél verder dan adviseren en uitdagen. Zo ontwikkelde het ’s werelds eerste koffieverpakking die industrieel te composteren is. Terpstra: “We leveren deze verpakking nu aan een beperkt aantal klanten. We hopen echter zo snel mogelijk meer volume te draaien, zodat de kosten omlaag kunnen.” De stip op de horizon is een volledig bio-based en composteerbare verpakking, die bij wijze van spreken in de achtertuin op de composthoop kan.

Ook op het gebied van koffiebekers zet Peeze inmiddels ambitieuze stappen. Het werkt samen met Moonen Packaging. Dit bedrijf ontwikkelde een recyclebare beker, gemaakt van suikerriet-residu. Daarnaast zette het een retoursysteem op met afvalverwerker Attero, om de bekers op grote schaal te kunnen composteren.

Samenwerking in keten

Om deze ambitieuze doelstellingen te bereiken, is samenwerking essentieel, stelt Terpstra: “Circulaire economie vraagt om een ketenaanpak, dus je bent per definitie afhankelijk van je partners. Daarnaast is het vaak een pad dat nog niet door anderen bewandeld is; het vergt innovatie. Je hebt daarom ambitieuze partners nodig om die vernieuwing te vinden en vervolgens in de praktijk te brengen.”

Terpstra neemt de composteerbare verpakking die Peeze ontwikkelde als voorbeeld: “Daar heb je een innovatieve partij voor nodig, met verstand van verpakkingen. Die heeft op zijn beurt weer een grondstoffenleverancier nodig, met expertise op het gebied van materialen. Ook aan het einde van de levenscyclus is samenwerking essentieel. We hebben namelijk een afvalverwerker nodig die de verpakking naar compost kan transformeren. Je snapt: samenwerking is echt de sleutel.”

Oplossingen en innovaties

Hoewel Peeze nu al wezenlijke stappen zet in de circulaire economie, blijft er nog heel veel te doen. Terpstra benadrukt dat Peeze nog geen circulair bedrijf is. “Geen enkel bedrijf is dat, al zeggen sommigen van wel”, legt hij uit. “Het is simpelweg niet mogelijk om binnen 3 jaar volledig circulair te worden. Dat neemt echter niet weg dat het belangrijk is om ermee aan de slag te gaan en op zoek te gaan naar oplossingen en innovaties. We profileren ons dan ook als een bedrijf dat op weg is naar een circulaire economie; het is een continue proces, je bent nooit klaar.”

Fotografie: Pieter van den Boogert