De gloednieuwe fabriek ligt een klein stukje fietsen vanaf station Amsterdam-Sloterdijk. Op een industrieterrein, aan het water. Dat is niet voor niets want een deel van de bonen die de Chocolatemakers gebruiken, komt per zeilboot aan. De bonen die dit voorjaar vanuit de Dominicaanse Republiek aankomen, zijn nu al twee maanden onderweg.

Ambachtelijk proces

Van buiten is het een modern pand, niet heel opvallend. Binnen merk je pas dat het geheel schuine dak transparant is en uit zonnepanelen bestaat. “We maken chocola met zo min mogelijk belasting op het milieu. Dus het is logisch dat we zelf de energie opwekken voor de machines”, geeft Rodney Nikkels aan. En die machines geven kleur aan de moderne fabriek. Sommige machines zijn wel 100 jaar oud en zouden niet misstaan in een museum.

“Dit hoort ook bij de beleving” legt Nikkels uit. “Amsterdam is een echte chocoladestad. Toen het vak van chocola maken nog een echt ambacht was, werd het hier gemaakt. Maar het is nu een industrie geworden die er niet op ingericht is om goede kwaliteit te ontwikkelen en echt op zoek te gaan naar die perfecte smaak van chocola.” De ondernemer had de droom om een fabriek te hebben waar hij elke stap in het chocola maken zelf kon uitvoeren – van het schoonmaken van de bonen, het branden, kraken, malen, het gieten en tot slot het inpakken in een composteerbare verpakking. En dit dan te laten zien aan bezoekers.

Berggorilla en orang-oetan

Maar natuurlijk ook te laten proeven. Nikkels vertelt hoe ze iedere reep van één cacaosoort maken. Uit Congo, Peru of de Dominicaanse Republiek. En binnenkort ook uit Colombia en Sierra Leone. Per boon zoeken ze de beste kwaliteit.

Dat resulteert in repen zoals de Gorillabar melk met een de lichte honing en karamelsmaak of de pure Tres Hombres die een lichte toon van koffie bevat. “Ik weet niet welke ik de lekkerste vind. Eigenlijk is de nieuwste reep altijd mijn favoriet.” Hij reikt een stukje chocola aan met speculaas erin verwerkt. Ze zijn iets te laat om deze feestdagenreep in de winkel te krijgen, maar hij is verkocht aan bedrijven die hem als kerstcadeautje weggeven.

Chocola uit Colombia en Congo

Met zo’n cadeautje vertel je meteen een mooi verhaal over chocola. Chocola die uit Colombia wordt gehaald uit een gebied waar vrouwen de plantage runnen omdat hun mannen voormalige FARQ-strijders waren. Ze staan er vaak alleen voor. Door de samenwerking met Chocolatemakers zijn ze minder afhankelijk van de grillige koffieteelt. Of chocola die uit Congo wordt geïmporteerd, vlakbij het gebied waar de laatste berggorilla’s ter wereld leven. Doordat de boeren een eerlijk loon krijgen, hoeven ze geen bomen te kappen uit het bedreigde gebied van de gorilla.

Tekst loopt door onder de galerij

Het meest bijzondere verhaal is misschien wel de extra pure bar uit Congo waar naast een gorilla ook een kleine orang-oetan op de verpakking staat. De palmsuiker uit deze reep komt uit Sumatra. Nikkels: “De coöperatie waarmee we samenwerken zet zich in om de orang-oetan te beschermen. Ik vind het heel mooi dat deze twee beschermde diersoorten aan elkaar worden gekoppeld in een product.”

De uitdaging om een biologische reep te maken zit hem niet in de biologische teelt van de cacao. “Want cacaobomen groeien in een bos met andere bomen eromheen. Er hoeft niks gekapt te worden. Het is daarbij niet moeilijk om geen chemische bestrijdingsmiddelen te gebruiken”, licht Nikkels toe. “De uitdaging zit hem in de suiker die wordt toegevoegd. Voor de bonen geldt dat ze maar 10 tot 15% duurder zijn, terwijl de suiker wel twee keer zo duur kan zijn. Als je dus een volledige biologische reep wilt verkopen wordt die een stuk duurder door de boter en suiker. Het scheelt dus als je minder suiker gebruikt zoals wij.”

Fair trade niet genoeg?

Voor een eerlijk loon voor de boeren werken ze samen met coöperaties die ervoor zorgen dat boeren niet alleen een eerlijk loon krijgen, maar ook opgeleid worden. “Iemand moet er van kunnen leven”, geeft Nikkels aan. “Dat is een voorwaarde van ons. En dan is fair trade gewoon niet genoeg. Daar kijken we best kritisch naar.

Het idee achter fair trade is heel mooi, maar nadat het in 1990 geïntroduceerd werd, heeft de prijs niet meebewogen. In 2018 is pas voor het eerst de prijs van fair trade chocola omhoog gegaan. De boer krijgt nu 2400 dollar per 1000 kilo in plaats van 2000 dollar. Maar die stijging is natuurlijk veel te laag als je bedenkt dat de inflatie in deze tijd veel groter is geweest. De prijs zou eerder op 4.000 moeten liggen en dat betalen wij aan de boer.”

Fotografie: Chocolatemakers