Veel mensen doen het al: hun geld verdelen over verschillende potjes en rekeningen. Een potje voor de vaste lasten, om dagelijks van te leven. Een buffer voor onvoorziene omstandigheden en wellicht een pot voor later, voor je eigen toekomst of misschien die van je kinderen. Is sparen de beste manier om een mooi bedrag voor later op te bouwen nu de spaarrente zo laag staat?

In de afgelopen jaren zijn er steeds meer banken die hun spaarrente op 0 % of op 0,01 % hebben gezet. De rentes zijn al een aantal jaar heel laag, of zelfs negatief. Dit heeft onder meer te maken met het beleid van de Europese Centrale Bank (ECB). De ECB houdt de rente laag om de economie te stimuleren. Bij een lage rente wordt het namelijk aantrekkelijker om je geld uit te geven of om het te investeren dan om het op te sparen. En dat heeft weer een positief effect op de economie. Daarnaast is het zo dat als de inflatie hoger is dan die 0 % of 0,01 % spaarrente, zoals momenteel het geval is, je spaargeld minder waard wordt. Geld sparen kost je in dat geval dus geld.

Maar moet je alles wat je overhoudt dan zomaar gaan beleggen? Beleggen klinkt voor veel mensen ingewikkeld en ver van hun bed. “Beleggen is niets anders dan het investeren van geld met de verwachting dat het in de loop van de tijd meer waard wordt”, legt Iris te Wieske van Triodos Bank uit. “Daarbij kun je over het algemeen stellen dat beleggen een hoger rendement kan opleveren, maar daar staat ook een groter risico tegenover.” Je geld kan namelijk (veel) minder waard worden.

Maar in welke situatie kun je het beste je geld op een spaarrekening zetten en wanneer kies je voor beleggen? We leggen de twee opties voor je naast elkaar.

Sparen

Bij sparen zet je je geld op een andere rekening dan de rekening waar je je dagelijkse uitgaven mee betaalt. Om een algemene buffer te hebben voor onvoorziene omstandigheden, bijvoorbeeld als de auto gerepareerd moet worden of de wasmachine het begeeft, is een spaarrekening wel zo handig.

Bij het Nibud, het budgetvoorlichtingsinstituut, kun je berekenen wat voor jou een goede buffer is om op te bouwen. Dit is namelijk per huishouden verschillend. Op basis van je inkomen, je woonlasten, de kosten van je auto en de omvang van je huishouden, bepaalt het Nibud hoeveel spaargeld je eigenlijk nodig hebt om kosten op de middellange termijn te kunnen dekken.

“En als je dat geld op je spaarrekening hebt gezet en over je buffer heengaat, dan kan je gaan nadenken over beleggen”, stelt Florian Gödderz, van het expertise team Beleggen van Triodos Bank. “Ikzelf heb bijvoorbeeld drie potjes. Eén is voor mijn dagelijkse uitgaven, het tweede potje is een spaarrekening, dit is mijn reserve voor de middellange termijn. Het geld dat ik overhoud beleg ik maandelijks voor doelen en dromen voor over een jaar of 10.”

Uitgaven op de korte en middellange termijn

Ook als je op korte termijn een grote aankoop wilt doen als een huis, dan is beleggen met je kapitaal geen slim idee. Gödderz: “Je moet uitgaan van minimaal vijf jaar beleggen. Want stel: je wilt volgend jaar een huis kopen en net voordat het moment daar is, dalen de koersen. Dan heb je een probleem, je inleg wordt minder waard.” Je moet dan de tijd hebben om je geld te laten staan totdat de koersen weer omhoog gaan. Dus heb je dat niet of wil je geen risico lopen: zet het geld op je spaarrekening, dan kan je er op elk moment bij.

Daarnaast is het zo dat - mocht een bank failliet gaan - je spaargeld tot 100.000 euro per persoon per bank wordt vergoed. Je raakt je geld in tijden van crisis dus niet zomaar kwijt.

Hoe moet ik beleggen?

Als je gaat beleggen, dan kun je dat bij Triodos doen door in een fonds te beleggen. Via zo’n fonds investeer je je geld in obligaties, aandelen of direct in duurzame projecten. Een obligatie is een lening aan een bedrijf of overheid. Over die lening ontvang je een vaste rente. 
Beleg je via een fonds in aandelen, dan loop je meer risico. Je investeert in een bedrijf, en loopt het bedrijf goed, dan profiteer jij mee. Maar in mindere tijden deel jij mee in de risico’s, en ligt er geen terugbetaalregeling voor je klaar.

Er zijn verschillende fondsen met elk een eigen strategie. Daarnaast variëren ze in risico. Je kiest zelf het risiconiveau dat bij je past, vertelt Gödderz. “Stel, ik wil over tien jaar een elektrische auto kopen, dan beleg ik de meeste jaren in fondsen die vooral in aandelen investeren. Want bij beleggen geldt in zijn algemeenheid: hoe hoger het rendement, hoe hoger het risico. Pas de laatste periode ga ik stapsgewijs over op fondsen die in obligaties investeren, om zo het risico af te bouwen.”

Pak je verrekijker

Volgens Gödderz is het bij beleggen van belang goed in beeld te brengen wat je op de lange termijn met je geld zou willen. “Ik zie mezelf dan als een beeldhouwer van mijn toekomst. Ik pak mijn verrekijker en zie hoe die toekomst er ongeveer uit moet gaan zien.” Daarbij kun je bij Triodos Bank ook in fondsen beleggen die direct in duurzame projecten investeren, zoals microfinanciering in ontwikkelingslanden of biologische landbouw. Je werkt zo aan je eigen toekomst, maar ook aan een eerlijkere en groenere wereld.

Wel moet je je er van bewust zijn dat je niet van de ene dag op de andere aan je geld moet willen komen. Het kan namelijk zijn dat je investeringen minder waard worden. Gödderz: “Als je op dat moment je inleg terughaalt, heb je dat verlies ook echt waargemaakt. Ik zag afgelopen februari en maart, toen het coronavirus in Nederland werd geconstateerd, dat ik in één klap een maandsalaris was verloren.”

Geduld

Hoewel Gödderz zich toen meerdere malen afvroeg of hij geen aandelen moest verkopen, heeft hij dit niet gedaan. “En gelukkig heeft de schade zich dit keer weer hersteld en sta ik weer een half maandsalaris in de plus. Maar soms moet je wel meer geduld hebben om je belegging de tijd geven om weer te groeien. Het zal je maar gebeuren dat het je pensioen was en je dit jaar met pensioen wilde. In zo’n geval moet je echt kunnen zeggen: dan wacht ik nog wel een paar jaar met uitkeren of stapsgewijs afbouwen van mijn beleggingen.”

Spreid je kansen

Belangrijk is wel je risico te spreiden, leg je eieren niet allemaal in dezelfde mand. Dat kun je doen door in één of meerdere fondsen te beleggen. Beleggingsfondsen investeren in verschillende bedrijven, obligaties en projecten waardoor je risico altijd gespreid wordt. En vind je het spannend, begin dan met een laag bedrag. Bij Triodos Bank kun je al beginnen met beleggen voor 25 euro per maand. Door maandelijks te beleggen spreid je je inleg over een langere periode. Je hebt hierdoor minder last van schommelingen in de koers. Of je begint door eenmalig 100 euro in te leggen.

Gödderz: “Dan kijk je rustig hoe het werkt, wat er met je investering gebeurt en welke maatschappelijke impact je ermee ondersteunt. Zo ontwikkel je vanzelf een visie op waar jij toekomst aan wilt geven.” 

Fotografie: Pieter van den Boogert en Leander Smit