Verkeer en transport nemen ongeveer 20 procent van de wereldwijde CO2-uitstoot voor hun rekening. In Nederland lag dat percentage in 2018 rond de 17 procent, stelt het CBS. Tel daarbij op dat luchtvervuiling wereldwijd tot 7 miljoen doden per jaar leidt en je snapt: het is essentieel dat de transitie naar emissievrij vervoer zo snel mogelijk gemaakt wordt.

Elektrisch rijden speelt daar een onmisbare rol in. Toch investeren de Triodos Impactfondsen niet zomaar in iedere elektrische autofabrikant; daar hangen een aantal strenge investeringsstrategie-eisen aan vast. Toyota voldoet daar aan, maar Tesla niet. Caithlin Marugg, investeringsanalist bij Triodos Investment Management (Triodos IM), legt uit waarom dat zo is.

Groen licht voor Toyota

De keuze om wél in Toyota te investeren, komt niet uit de lucht vallen. Enkele duurzame feiten over de Japanse autofabrikant: het bracht in 1997 al de milieuvriendelijke Prius op de markt en liep daarmee ver vooruit op de concurrentie. Sindsdien verkocht Toyota meer dan 15 miljoen hybride voertuigen, heeft het automerk 36 hybride, plug-in hybride en volledig elektrische modellen in zijn portfolio (die het in 90 landen verkoopt) en staan er nog eens 40 duurzame voertuigen op de planning. Volgens het European Environmental Agency is de CO2-uitstoot van Toyota’s nieuwste personenauto’s daarnaast de laagste van alle nieuw geregistreerde auto’s in Europa.

Daarnaast heeft Toyota verregaande plannen op het gebied van CO2-reductie en investeert het fors in de volgende generatie batterijen. Deze zogeheten solid-state batterijen presteren beter dan de huidige li-ion batterijen en vereisen minder schaarse aardmetalen en chemicaliën. Ook de circulaire economie staat hoog in het vaandel bij de autofabrikant en er wordt goed nagedacht over de recycling van producten wanneer deze het einde van hun levensduur bereikt hebben.

Transitie naar een duurzamere toekomst

“Toyota heeft een bewezen en jarenlange staat van dienst op het gebied van betrouwbaarheid, veiligheid en lage eigendomskosten. En de autofabrikant is wereldwijd koploper op het gebied van zowel elektromotor- als batterijtechnologie”, verklaart Marugg de keuze om in Toyota te investeren. “Daarnaast beschikt Toyota over de productieplatforms en schaalgrootte om in de toekomst steeds meer duurzame voertuigen en technologieën te ontwikkelen, daar fors in te investeren én ze uit te rollen.”

“De Triodos Impactfondsen zijn op zoek naar bedrijven die op meerdere vlakken de transitie (willen) maken naar een duurzamere toekomst. We kijken daarom verder dan bedrijven die enkel een duurzame innovatie in handen hebben”, vervolgt ze. “De managementstrategie van Toyota onderscheidt zich bijvoorbeeld niet alleen door innovatie, maar ook door constante evolutie en teamwork. Dat heeft ervoor gezorgd dat Toyota al jarenlang een leidende positie in de autobranche heeft. Dat is een belangrijk verschil met Tesla en de manier waarop de beide bedrijven werken.”

Waarom geen Tesla?

Overigens is Tesla verre van een slecht bedrijf, benadrukt Marugg. Het bedrijf van Elon Musk verkocht honderdduizenden elektrische auto’s (waaronder de best verkochte elektrische auto ter wereld, de Model 3), heeft een missie die volledig in lijn ligt met die van Triodos IM en speelde een belangrijke rol in het mainstream maken van elektrische auto’s.

Maar er zijn ook meerdere punten van zorg, die ervoor zorgden dat de Triodos Impactfondsen liever niet in het bedrijf investeren. “Dat heeft vooral te maken met kwesties rondom bestuur en bedrijfsvoering”, zegt Marugg. “In 2018 ontving CEO Elon Musk aandelenopties ter waarde van 2,3 miljard dollar. Daardoor ontstond er een enorm aansprakelijkheidsrisico en werd de inspraak van kleinere aandeelhouders beperkt. Ter vergelijking: de CEO van Toyota, Akio Toyoda, verdient ongeveer 1,8 miljoen dollar.”

De Amerikaanse Securities Exchange Commission beschuldigde Musk er daarnaast van dat hij niet-openbare informatie via sociale media deelde, wat een negatieve invloed had op de aandelenkoers van Tesla. Daarnaast werd de autofabrikant beschuldigd van het intimideren van werknemers die een vakbond wilden vormen en zouden de arbeidsomstandigheden in Tesla’s autofabrieken erg slecht zijn. Ook in de toeleveringsketen van Tesla signaleerde Triodos IM een heikel punt: Tesla koopt kobalt van Congolese kobaltmijnen, die bekend staan om kinderarbeid.

“Met andere woorden: een duurzaam product naar de markt brengen, is niet genoeg”, aldus Marugg. “Goede arbeidsomstandigheden en duurzame toeleveringsketens en productieprocessen zijn minstens net zo belangrijk.”

Gunstige aandelenkoersen

Last but not least: als het gaat om aandelenkoersen, komt Toyota ook als de betere investeringsoptie uit de bus. Marugg: “De laatste tijd gaat de aandelenkoers van Tesla door het dak. Wij geloven echter dat je de prijs van aandelen moet afwegen tegen de winst van een bedrijf. Bij Toyota is die afweging aanvaardbaar, maar bij Tesla vinden we de aandelen fors overgewaardeerd. Tesla wordt behandeld als een technologiebedrijf, maar is toch vooral een autofabrikant en heeft daarom te maken met stevige concurrentie. Dit zie je niet terug in de prijs.”

Fotografie: Toyota