De onderstaande column verscheen 4 januari op fd.nlals onderdeel van een reeks columns van Hans Stegeman waarin hij zijn visie geeft over economische en politieke vraagstukken. We hebben dit verhaal aangepast aan de actuele situatie: deze week besloot de Europese commissie dat gas (tot 2035) en kernenergie (tot 2045) duurzaam zijn. Hans Stegeman legt uit waarom dit nog erger is de het scenario in de Netflix-film Don’t look-up.  

Magisch. Ik kan niet anders omschrijven hoe in de politiek problemen kunnen worden opgelost. Gewoon, door andere definities te gebruiken. Weg is het probleem. Voor de politiek dan tenminste.

Als de politiek zo opzichtig groenwast, hoe kun je dan voorkomen dat bedrijven dat ook doen?

De Europese Unie is al een aantal jaren bezig met een manmoedige poging om ‘duurzaam’ te definiëren. De taxonomie heet dat in Brussel en die moet ervoor zorgen dat geld van zowel de financiële sector als overheden de groene kant op gaat. De eerste twee bladen van deze groene spreadsheet moeten zo snel mogelijk ingaan en gaan over klimaatadaptatie en -mitigatie. Hierna volgen nog vier onderwerpen, waaronder circulaire economie en biodiversiteit.

Peitie om het greenwashen van kernenergie en gas te stoppen

Opgezet door Europarlementariërs

Op change.org is een petitie gestart om van voorzitter Ursula von der Leyen en vicevoorzitter Frans Timmermans te eisen dat kernenergie en gas niet worden opgenomen als duurzame investeringen voor de EU-taxonomie. De petitie is opgezet door Bas Eickhout, Sven Giegold, Ernest Urtasun, Damien Careme, Yannick Jadot en Michèle Rivasi. Europarlementariërs uit verschillende landen voor de Groenen en Europese Vrijhandelsassociatie (EVA).

Ondanks dat de Europese Commissie op 2 februari een besluit nam over de taxonomie, kan de petitie nog steeds ondertekend worden.

Teken de petitie

De onderbouwing van die definities is gebaseerd op de wetenschap. Over klimaat weten we inmiddels veel: het mondiale koolstofbudget, de uitstoot van veel activiteiten en ook de technologieën die de economie koolstofneutraal kunnen maken. Daar leunde het eerste voorstel voor de taxonomie dan ook sterk op.

Hans Stegeman, econoom en hoofdstrateeg bij Triodos Investment Management
Hans Stegeman

Maar dat was voordat de politiek echt op stoom kwam. Want nucleaire energie is nu ineens groen. En aardgas ook. Politieke koehandel tussen de Fransen (nucleair) en Oost-Europa (aardgas). Je zou voor nucleair nog kunnen zeggen dat het bijdraagt aan vermindering van de uitstoot van broeikasgassen. Maar zolang er geen oplossing is voor het afval, blijft het onduurzaam. En ja, aardgas is beter dan bruinkool maar toch zeker niet groen. Typisch Europa: minder onduurzaam verwarren met duurzaam.

Dit gaat zelfs nog verder dan het al vrij extreme scenario in de Netflix-film Don’t look up. (Spoiler alert!) Daar wordt uiteindelijk het probleem van een meteoriet die in dreigt te slaan wel gezien, maar niet goed aangepakt. De meteoriet slaat uiteindelijk gewoon in.

De politieke werkelijkheid is heel buigzaam, de grenzen van ons ecosysteem zijn hard. Politieke compromissen verschuiven die grenzen niet.

Hier gaat het nog een stapje verder: we hebben een probleem (klimaatverandering) maar de o zo voor de hand liggende oplossing – zo snel mogelijk verminderen van uitstoot van broeikasgassen – komt politiek niet uit. Dus wat doen we? We passen de wetenschap aan. Om in de analogie van Don’t look up te blijven: We zeggen gewoon dat-ie niet inslaat of pas veel later, maar we doen niets.

En zo dragen we de taxonomie ten grave. Want als de politiek zo opzichtig groenwast, hoe kun je dan voorkomen dat bedrijven dat ook doen? En wat gaat dit betekenen voor de volgende onderdelen van de taxonomie? Is dan elk bedrijf met een vuilnisbak circulair? Draagt elk bedrijf met een boom op het terrein bij aan biodiversiteit?

De politieke werkelijkheid is heel buigzaam, de grenzen van ons ecosysteem zijn hard. Politieke compromissen verschuiven die grenzen niet. Alleen de problemen.

Change Finance

Finance Change

Triodos Bank beïnvloedt de financiële sector van binnenuit. Wij streven naar een bankenwereld die duurzaam, transparant en divers is. Op nationaal en internationaal niveau. We noemen dit change finance. Wij willen de financiële sector verduurzamen door onder andere deel te nemen aan klimaattafels, in gesprek te gaan met nationale en Europese beleidsmakers en beslissers, ons geluid te laten horen als er nieuwe wet- en regelgeving wordt opgesteld, binnen de Verenigde Naties principes op te stellen voor verantwoord bankieren en samen te werken aan meetmethodes om de impact van de financiële sector op het klimaat en biodiversiteit in kaart te brengen. We doen dit altijd vanuit een onafhankelijke positie.

Wil je deze video zien?

Wil je deze video zien?

Cookies zijn nodig om deze video te tonen. Lees er meer over in onze Privacyverklaring