Hoewel de nieuwe woning van Wester nog volop gebouwd wordt, zie je meteen dat het om een biobased appartement gaat wanneer je de bouwplaats oploopt. De gevels van de twee appartementencomplexen in Nieuwkoop zijn volledig van hout. En dat is slechts het topje van de ijsberg, vertelt Wester: “De verdiepingsvloer, het dak, de wanden en de kozijnen... Ze zijn allemaal gemaakt van hout.””

Wester kreeg een van de zestien appartementen toegewezen en was daar dolblij mee. Toen hij vijf jaar geleden op zoek ging naar zijn eerste koopwoning had hij namelijk wel wat eisen. Wester is adviseur duurzaam bouwen en vond het belangrijk dat zijn eigen woning daarbij aansloot. De woning moest bovenal vooruitstrevend zijn; energiezuinig en gemaakt van duurzame materialen. En vooral niet te groot, want minder ruimte betekent ook minder spullen. Het vinden van zo’n woning bleek gemakkelijker gezegd dan gedaan. “De meeste woningen in Nederland worden gebouwd met weinig ambitie”, zegt hij. “En het aanbod dat er is, is vooral gericht op gezinnen. Voor starters is het echt lastig.”

Timmerman in Zweden

In 2020 besloot hij dan ook om zijn wens voor een koopwoning eventjes te parkeren. Wester is al jaren een groot voorstander van bouwen met hout (en biobased materialen in het algemeen) en wilde er graag meer over leren. Daarom zei hij zijn baan op en verhuisde voor een jaar naar Zweden, waar hij aan de slag ging als timmerman. “Scandinavië heeft bomen in overvloed en er wordt veel meer met hout gebouwd dan hier. Het was dan ook een prachtige plek om meer over houtbouw te leren”, aldus Wester.

Het is prachtig bouwmateriaal, vervolgt hij: “Bij de productie van beton en staal komt ontzettend veel CO2 vrij, maar hout neemt juist CO2 op. Het stelt ons in staat om te bouwen binnen de grenzen van onze planeet. Dat lukt niet op de traditionele manier.”

Alles van hout

Het avontuur in Zweden wakkerde zijn voorliefde voor houtbouw alleen maar aan. Toen Wester in 2021 terugkwam naar Nederland en wederom op zoek ging naar een koopwoning, was hij dan ook erg verrast toen hij een houtbouwproject vond in Nieuwkoop, vlakbij zijn geboortedorp én speciaal voor starters. De Grendel, zoals het project heet, bestaat uit zestien appartementen van ongeveer vijftig vierkante meter per stuk.

Het project is een initiatief van Vink Bouw. Als reactie op de krappe woningmarkt ontwikkelde het bedrijf (samen met partners) Cube House, een woonconcept waarmee het zowel duurzame als betaalbare woningen kan realiseren. De Cube Houses kunnen op simpele wijze aan elkaar geschakeld worden. Op die manier bouwt Vink Bouw in rap tempo starterswoningen, zoals in Nieuwkoop.

Zonnepanelen en hoge isolatiewaarde

Aan de basis van het woonconcept staat prefabricage, ofwel het op voorhand produceren van bouwelementen. Daardoor hoeven de elementen op locatie enkel nog geplaatst te worden en wordt de bouwtijd op de projectlocatie beduidend korter. Wester hield de bouwwerkzaamheden enthousiast in de gaten en beaamt dat: “Binnen vier weken stonden de appartementencomplexen er, inclusief gevel en binnenwanden.”

Ook op het gebied van energie voldeed de woning aan de eisen van Wester. Een hoge isolatiewaarde en zes zonnepanelen zorgen ervoor dat het appartement bijna energieneutraal is. “Het is echt een woning met ambitie, zowel op het gebied van energie en materiaal. Maar dat de bouwer zoveel gebruik maakt van hout trok me écht over de streep.”

Bewustere keuzes

Omdat het om een starterswoning gaat, moest de bouwer wel enkele concessies doen op het gebied van duurzaamheid, legt Wester uit. “Het zou eigenlijk een nul-op-de-meter woning worden met warmtepomp, maar uiteindelijk werden het elektrische radiatoren”, zegt hij. “Jammer, maar ik begrijp het wel: om de starterswoning ook een starterswoning te laten blijven, mochten de initiële investeringen (zoals een warmtepomp) niet te hoog oplopen. De woning is nog steeds gasloos en erg goed geïsoleerd, bijvoorbeeld door het gebruik van driedubbel glas, waardoor de energiekosten alsnog erg laag blijven.”

De binnenwand van de woning is daarnaast afgewerkt met gips, terwijl dat ook zonder had gekund, legt Wester uit. En in de meeste gevallen werd er nog geen gebruik gemaakt van biobased isolatiemateriaal. Want ook dan waren de investeringen hoger uitgevallen. Toch is Wester erg te spreken over de bouwer: “Je ziet dat er echt is nagedacht over duurzaamheid en dat er (waar mogelijk) bewustere keuzes zijn gemaakt. Bijvoorbeeld: er is dan wel gips toegepast, wat niet de meest duurzame keuze is, maar het gips is wél cradle-to-cradle gecertificeerd.”

Biobased hypotheek

Met andere woorden: Wester was enthousiast. In juni van vorig jaar kon hij zich inschrijven voor het nieuwbouwproject en nam daar speciaal de dag voor vrij. Een week later kreeg hij één van de zestien appartementen toegewezen. Dat klinkt misschien simpel, maar er was een flinke dosis geluk voor nodig. Meer dan 200 mensen hadden zich ingeschreven op de woningen en ruim 100 daarvan voldeden aan alle eisen. Toch werd Wester ingeloot en kreeg hij ook nog eens zijn eerste keuze toegewezen. “Toen ik dat hoorde, heb ik wel even een feestje gevierd.”

Wester klopte aan bij Triodos Bank voor de hypotheek. Precies op de dag dat hij zich inschreef voor de biobased woning, lanceerde Triodos Bank namelijk de Triodos Biobased Hypotheek, waarbij klanten korting op hun hypotheekrente krijgen als ze in een huis wonen dat biobased gebouwd is. Wester wist bijna zeker dat zijn woning daarvoor in aanmerking zou komen.

MilieuPrestatie Gebouwen

De Triodos Biobased Hypotheek is er voor woningen die gebouwd zijn van hout en andere natuurlijk materialen. Dat wordt berekend met de MilieuPrestatie Gebouwen (MPG) die aangeeft wat de milieubelasting is van de materialen die in een gebouw worden gebruikt. Hoe lager de MPG-waarde, hoe duurzamer het gebouw is. Alle nieuwbouw in Nederland moet volgens het Bouwbesluit een MPG-waarde van 0,8 of lager hebben. Om voor de Biobased Hypotheek in aanmerking te komen, moet de score 0,45 of lager zijn.

Wester leek in eerste instantie niet in aanmerking te komen voor de hypotheek, de MPG-score bleek toch te hoog. Echter worden scores net boven de 0,45 nog voorgelegd aan een adviseur die meekijkt. Het kan dan zijn, zoals in het geval van Wester, dat een woning alsnog in aanmerking komt. “Zo had ik de (voor mij) laagst mogelijke hypotheekrente in de markt te pakken.”

Politieke stem gebruiken

Wester is al jaren bezig met het verkleinen van zijn negatieve impact op het milieu en klimaat. Zo eet hij volledig plantaardig en biologisch, stapt hij niet meer in het vliegtuig, deelt hij zijn elektrische auto met zijn familie en gaat hij op de fiets naar zijn werk in Utrecht. Als alles volgens plan verloopt, mag hij duurzaam wonen eind april aan dat rijtje toevoegen, in een biobased en energiezuinig appartement.

Welke tips heeft hij voor andere starters met duurzame ambities? “Blijf actief zoeken. Struin Google af, schrijf je in op nieuwsbrieven en bezoek websites van gemeenten en websites als nieuwbouw-nederland.nl, waar nieuwbouwprojecten verzameld worden. Het kan lang duren, maar op een keer komt er iets op je pad dat bij je past.”

Daarnaast is het belangrijk om je politieke stem te gebruiken, zegt hij. Zowel op provinciaal als gemeentelijk niveau kan dat veel impact hebben. “De gemeente Nieuwkoop is bijvoorbeeld echt vooruitstrevend. Dát is de belangrijkste reden dat hier gebouwd wordt met duurzame ambities. Iemand binnen de gemeente moet zijn of haar nek daarvoor uitsteken. Jouw politieke stem kan ervoor zorgen dat die persoon ook daadwerkelijk in het gemeentebestuur terecht komt.”