Regelen

Als kersverse achttienjarige moet je de volgende zaken sowieso regelen. Vaak levert dat geld op, dus laat die kans niet liggen.

1. Vraag jouw DigiD aan

DigiD is jouw digitale identiteitsbewijs voor de overheid. Dat heb je bijvoorbeeld nodig als je belastingaangifte doet of studiefinanciering wilt aanvragen. Hier maak je jouw DigiD aan. Hou je Burgerservicenummer, het adres waar je geregistreerd staat en je telefoon bij de hand.

2. Sluit een zorgverzekering af

Tot je achttiende ben je automatisch meeverzekerd bij de zorgverzekering van je ouders of verzorgers. Maar vanaf je achttiende verjaardag verandert dat. Je bent verplicht om binnen een maand zelf een zorgverzekering af te sluiten. Zo’n verzekering dekt een bezoekje aan de huisarts, een operatie in het ziekenhuis en veel medicatie. Independer legt helder uit waar je rekening mee moet houden en je kan er verzekeraars op duurzaamheid vergelijken.

3. Open je eigen rekening

Vanaf je achttiende verjaardag mag je je eigen betaalrekening openen. Misschien heb je al een jongerenrekening of een spaarrekening. Als je een betaalrekening opent, kan je zelf beslissen bij welke bank je een rekening opent. Triodos Bank is een van de duurzaamste banken ter wereld. Open je een betaalrekening bij ons? Dan draag je direct bij aan een groenere en rechtvaardigerewereld.

Heb je al een Triodos Jongeren Rekening? Dan wordt die automatisch omgezet naar een Triodos Internet Betaalrekening. Hierover krijg je twee maanden voor je achttiende verjaardag bericht.

4. Vraag toeslagen aan

Een zorgverzekering is niet goedkoop en de huur van een eigen kamer of woning kan ook een flinke kostenpost zijn. Afhankelijk van je inkomen en woonsituatie, komt de overheid je tegemoet, in de vorm van zorg- en huurtoeslag. Bekijk voor welke toeslagen jij in aanmerking komt.

5. Studeer je? Vraag stufi aan

Verder in de categorie gratis geld: als je een mbo-, hbo- of universitaire opleiding volgt, heb je recht op studiefinanciering. Dat is een maandelijkse toelage voor je boodschappen, huur, collegegeld en andere lasten. De hoogte van je stufi hangt wederom af van jouw persoonlijke situatie. Bekijk alle info en vraag de financiering aan.

Zit je (voltijds) op het vmbo, de havo, vwo of voortgezet speciaal onderwijs? Ook dan kan je vanaf je achttiende een tegemoetkoming krijgen voor je levensonderhoud. Hier lees je er alles over en bereken je de hoogte van het bedrag.

6. Doe belastingaangifte (misschien krijg je geld terug)

Jaarlijks moet je aan de Belastingdienst doorgeven hoeveel geld je hebt verdiend met jouw (bij-)baan, eventueel spaargeld of een eigen bedrijf. Ook geef je aftrekbare uitgaven op, zoals studie- of ziektekosten. Daarnaast verrekent de Belastingdienst belasting die je al hebt afgedragen, bijvoorbeeld over je maandelijks loon.

Heb je te veel betaald? Dan krijg je geld terug. Heb je te weinig betaald, bijvoorbeeld omdat je twee bijbaantjes hebt en bij allebei loonheffingskorting laat toepassen? Dan moet je dat bedrag nog betalen. Kom je er niet uit? De Belastingdienst biedt telefonische hulp en je kan bij veel bibliotheken terecht voor ondersteuning.

7. Check of je andere verzekeringen nodig hebt

Heb je een auto, motor, scooter, brommer of snorfiets? Dan moet je je verzekeren tegen schade die je anderen kunt toebrengen, bijvoorbeeld bij een botsing. Dat doe je met een wettelijke aansprakelijkheidsverzekering. Daarnaast kan je je voor allerlei andere financiële risico’s verzekeren. Schade aan of diefstal van je fiets of auto bijvoorbeeld. Of ongelukken of diefstal op reis. Je laptop, je inboedel, je telefoon… Je kan het zo gek niet verzinnen of je kunt het verzekeren. Hier vind je handige tips om te bepalen welke verzekeringen voor jou zinvol zijn.

Geld overhouden

Hoe doe je dat: geld bij elkaar krijgen voor een mooie reis? Of aan het eind van de maand wat overhouden voor iets anders dan wortelstamppot, kant-en-klare noodles of pasta met ketchup? Met deze tips hou je grip op je geld. 

8. Zet je uitgaven en inkomsten op een rijtje

Met alle financiële veranderingen na je achttiende verjaardag zien je inkomsten en uitgaven er ineens heel anders uit. Hou daarom eens bij wat er binnenkomt en wat er uitgaat, bijvoorbeeld met de handige app Dyme. Hoeveel komt er binnen? Hoeveel geef je uit? Waar geef je meer aan uit dan je dacht?

9. Besparen maar!

Vliegt er structureel meer geld uit dan je binnenkrijgt? En heb je geen tijd om (meer) te werken? Dan zijn er tal van manieren om te besparen. De belangrijkste: maak een weekmenu en doe één keer per week boodschappen, dan kun je die zak sperziebonen in twee gerechten verwerken en je komt niet steeds in de verleiding om meer te kopen dan je nodig hebt.

Andere tips: koop die nieuwe spijkerbroek of telefoon tweedehands, doe geen boodschappen als je honger hebt, maak thuis je lunch klaar voor onderweg en loop je abonnementen kritisch na (welke gebruik je echt en welke kun je missen?).

10. Check of je recht hebt op loonsverhoging

Meer geld voor hetzelfde werk, dat is altijd handig. Als je een jaartje ouder wordt, heb je recht op een hoger (minimum-)loon. Helaas zet die loonsverhoging pas bij 21 echt zoden aan de dijk, maar toch, alle beetjes helpen. Bekijk een overzichtje.

11. Bedenk of je rood wilt kunnen staan

Rood staan kan handig zijn. Bijvoorbeeld om net even een periode te overbruggen terwijl je wacht op je loon of belastingteruggave. Maar let op, het kost geld. Je betaalt al gauw meer dan tien procent rente over het bedrag dat je rood staat. En je hebt er niets aan als je een structureel geldprobleem hebt. Met andere woorden: denk er dus goed over na. Bij een Triodos Internet Betaalrekening bepaal je zelf of je wel of niet rood kan staan.

12. Bouw een spaarpotje op

Maak een jaar lang elke week 25 euro over naar je spaarrekening en voilà! Je kan op vakantie! Dat is een stuk gemakkelijker dan in één keer 1.300 euro ophoesten. Bijkomend voordeel: je kan je het hele jaar verheugen op die vakantie. Bij Triodos Bank open je gratis een spaarrekening (én profiteer je van een aantrekkelijke spaarrente). Bijkomend voordeel: wij investeren jouw spaargeld in duurzame projecten en sociale ondernemers, dus je maakt er ook positieve impact mee.

13. Geef jezelf een weekbudget

Smaakt dat sparen naar meer? Daag jezelf dan eens uit om nóg meer over te houden. Geef jezelf een weekbudget en doe er alles aan om daar niet overheen te gaan. Door een week lang echt met je uitgaven bezig te zijn, besef je beter waar je geld eigenlijk heen gaat. Je wordt je bijvoorbeeld pijnlijk bewust van het prijskaartje van die luxe koffie onderweg. 

14. Betaal aankopen in één keer

Sta je op het punt om een Playstation 5 of een paar onweerstaanbare sneakers te bestellen? Doe dat alleen als je het geld kan missen. Bedrijven die jou de mogelijkheid bieden pas later voor je aankoop te betalen, rekenen weliswaar geen rente maar verdienen flink aan klanten die zich niet aan het afbetaalschema (kunnen) houden. Zonde van je geld!

15. Werk je schulden weg

Weet je even niet meer hoe je je rekeningen moet betalen en lopen je schulden op? Doe de Quickscan bij Nibud en zie binnen een minuut wat je kunt doen. Denk daarbij aan zelf een aflosplan maken en voorleggen aan schuldeisers, of hulp zoeken bij de gemeente.

16. Praat over geld

Maak je je zorgen over je financiële situatie? Deel die zorgen met vrienden of familie. Dat lucht op, vermindert de stress en misschien hebben ze wel handige tips of kunnen ze je helpen. Ook zonder geldzorgen kan het nuttig zijn om over geld te praten. Hoe houden vrienden grip op hun geld? Waar doen ze hun boodschappen? Hoe onderhandelen ze over hun loon?

Handige links

Wil je nog meer grip op je geldzaken, dan zijn onderstaande websites voor jou.

17. Check de website van het Nibud

Zij kunnen je verder helpen met bijvoorbeeld budgetteren en online verleidingen weerstaan. Daarnaast biedt het kenniscentrum veel belangrijke info voor 18-jarigen.

18. Doe een e-learning

De stichting ‘Smart met geld’ biedt een gratis e-learning die je in acht stappen klaarstoomt voor financiële zelfstandigheid.