Toen ik - alweer bijna 5 jaar geleden - solliciteerde naar mijn huidige functie als directeur van Triodos Bank Nederland, kreeg ik een aantal opdrachten. Die maakten meteen duidelijk dat Triodos niet een ‘gewone’ bank is. Ik kende Triodos Bank al veel langer, maar nu moest ik daadwerkelijk commentaar leveren op de waarden, het motto en de statuten van de bank. Ik deed dat met veel plezier.

Toen ik onlangs bekeek wat ik destijds geschreven had, en waarom ik graag bij Triodos wilde komen werken, constateerde ik dat is uitgekomen wat ik toen al hoopte. Ik wilde werken bij een bank “die bijdraagt aan maatschappelijke vernieuwing, met als uitgangspunt dat ieder mens zich in vrijheid dient te kunnen ontwikkelen, gelijke rechten heeft en verantwoordelijk is voor de gevolgen van zijn economisch handelen, voor de medemens en de aarde” (statuten art 2.2).

Risico, rendement én impact

Dat wij ‘anders’ zijn, benadrukken wij ook bij onze medewerkers, zowel bestaande als nieuwe. Elke maandag komen we bijeen om een ‘impactpresentatie’ van een collega te beluisteren, bijvoorbeeld over een nieuwe financiering van een zorginstelling voor ouderen. Bij ons is die impact heilig, als onderdeel van de driehoek risico-impact-rendement. Dat maakt ons bijzonder: positieve impact weegt bij ons net zo zwaar als risico en rendement. En dat laten we continu aan onze spaarders en beleggers zien.

Geen fossiel

Bij Triodos Bank richten we onze activiteiten op 5 transitiethema’s, die natuurlijk alle betrekking hebben op onze missie. Dat zijn: grondstoffen (en het hergebruik daarvan), energie, voedsel, en - last but not least - welzijn en maatschappij. Veel mensen kennen Triodos Bank waarschijnlijk vooral vanwege de eerste drie thema’s.

Het was ook bijzonder dat Triodos al in de jaren tachtig hernieuwbare energie financierde. In eerste instantie vooral wind- en zonne-energieprojecten, nu steeds meer alternatieve vormen en energieopslag. Daarnaast hebben wij fossiele energie altijd bewust uitgesloten van financiering. En we hebben onlangs een burgerinitiatief ingediend dat de Tweede Kamer oproept zich actief in te zetten voor een internationaal verdrag dat definitief een einde maakt aan het tijdperk van olie, gas en kolen.

Ook hebben we vanaf het begin uitsluitend biologische boeren en landbouwprojecten gefinancierd. We ondersteunen de intensieve landbouw bij de transitie naar een duurzamer verdienmodel.

Welzijn en maatschappij

Kunstwerk van Duitse kunstenaar Blinky Palermo: een rode en een groene rechthoek op een wit canvas.
Kunstwerk van Duitse kunstenaar Blinky Palermo

De twee laatstgenoemde thema’s - welzijn en maatschappij - worden minder snel met onze missie geassocieerd. Toch zijn die altijd net zo belangrijk geweest als de andere drie thema’s. Ik noem ze altijd de ‘rode’ kant van de bank, minstens zo belangrijk als de ‘groene’ kant. Ik ben trouwens niet de enige die deze termen gebruikt. Onlangs hanteerde de Amsterdamse hoogleraar geschiedenis Peter van Dam ze ook in zijn oratie, waarin hij inging op de geschiedenis van het begrip duurzaamheid.

In die geschiedenis laten groen en rood zich niet makkelijk scheiden, stelt hij. Want een groene transitie is eigenlijk vooral een maatschappelijke transitie: hoe nemen wij iedereen mee? Om bij de kleuren rood en groen te blijven: ik heb mij laten vertellen dat in de schilderkunst een beetje rood toevoegen aan groene verf (en omgekeerd) de kleur intenser maakt. Zelf word ik elke dag bij het opstaan weer herinnerd aan het belang van (en de harmonie tussen) deze kleuren, als ik in mijn woonkamer het werk van de Duitse kunstenaar Blinky Palermo zie.

De rode kant laten zien

Natuurlijk blijven we ook in 2025 doorgaan met het financieren van groen en vergroening. Maar het is de rode kant van de bank die we in 2025 meer willen en moeten laten zien. De paprikakweker die zorgverlener is geworden, de opvang voor zeer zwaar gehandicapte kinderen, nieuwe, innovatieve woonvormen, om er een paar te noemen. Daar mij voor inzetten, is een van mijn voornemens voor 2025. En het thema van onze maandagmiddagbijeenkomsten in de komende maanden.

Het wordt een uitdagend jaar. Vol onzekerheid, ontkenning van klimaatverandering en tegendruk op verduurzaming. En voor ons als bank de mogelijke gang naar Euronext en de aanstelling van een nieuwe CEO. Triodos Bank Nederland is er klaar voor. Wij blijven bijdragen aan het welzijn van mens en natuur, met het door u aan ons toevertrouwde spaar- en beleggingsgeld. Ik dank u voor het in ons gestelde vertrouwen en wens u allen een voorspoedig 2025.